Updated: 16/05/2025 - By: - Categories: Tỉnh thức

Trước khi tỉnh thức, lòng trắc ẩn là ngọn đèn soi sáng giúp bạn tránh rơi vào các con đường xấu ác. Nó giúp bạn nhận ra khổ đau và tìm ra lối thoát. Lòng trắc ẩn không chỉ là sự đồng cảm với nỗi đau của người khác, mà còn là động lực thúc đẩy hành động đúng đắn, nuôi dưỡng tâm hồn và dẫn dắt ta đến sự giác ngộ. Trong bài này, tôi sẽ phân tích cho bạn thấy tầm quan trọng của lòng trắc ẩn và vì sao tôi gọi nó là ngọn đèn soi sáng con đường giác ngộ.

Lòng trắc ẩn là gì?

long-trac-an

Con người được vũ trụ thiết kế là một loài động vật có cảm xúc, có khả năng đồng cảm với nỗi khổ đau của đồng loại của mình và các loài sinh vật sống khác. Vũ trụ cũng thiết kế một loại hạnh phúc từ lòng vị tha, khiến con người sẻ chia, giúp đỡ lẫn nhau, cho đi mà không mong cầu nhận lại. Như tôi đã phân tích trong chủ đề nhu cầu vị tha, giúp đỡ người khác cũng giúp tạo ra các hormone mang lại hạnh phúc cho bạn. Chỉ là mức độ hormone này tiết ở mức độ ít nhiều khác nhau tùy người. Có những người không cảm nhận được gì khi giúp đỡ người khác những cũng có những người nghiện hạnh phúc từ sự cho đi đến mức quên cả bản thân.

Lòng từ bi không phải cái gì đó cao xa thần thánh chỉ có phật thánh mới có. Nó cũng chỉ là một loại dục vọng như bao dục vọng khác. Vì nhìn người khác khổ đau khiến tôi khó chịu trong người nên tôi mới giúp đỡ để họ bớt khổ. Họ bớt khổ rồi tôi cũng an lòng hơn. Suy cho cùng tôi cũng vì cảm xúc của bản thân. Nó cũng như những loại dục vọng khác như ăn ngon, mặc đẹp, được tôn trọng…

Tuy nhiên, loại dục vọng từ lòng vị tha ngày nay con người đang thiếu nên nó mới được đề cao. Giả sử trái đất ai cũng có lòng từ bi thì sẽ không tìm được người khốn khó để mà giúp đỡ. Lúc đó, lòng từ bi trở thành một loại dục vọng bình thường, ai cũng muốn cho không ai muốn nhận cả thì trái đất lại phát sinh vấn đề mới. Mà quy luật của vũ trụ là cân bằng, cái gì quá cũng không tốt. Do đó, đừng thần thánh hóa lòng từ bi rồi cho rằng nó là cái gì đó cao xa chỉ những người giác ngộ mới có. Nó cũng như bao nhu cầu khác: nhu cầu sinh lý, nhu cầu cạnh tranh…

Có rất nhiều người diễn giải về lòng từ bi rất lạ lùng. Họ cho rằng vì có trí tuệ bát nhã mới sinh từ bi, chỉ có Phật mới có lòng từ bi… Tuy nhiên, sự thật hoàn toàn ngược lại, từ bi giúp phát sinh trí tuệ, vì từ bi mà phật mới giác ngộ và có trí tuệ. Mặc dù trí tuệ cũng hỗ trợ phát triển lòng từ bi, chúng song hành với nhau, nhưng nói có trí tuệ mới có lòng từ bi là sai.

Giữ giới để phát triển lòng trắc ẩn

phap-luat

Năm giới luật mà phật Thích Ca đặt ra không những ngăn cản con người làm những điều trái luật vũ trụ mà mục đích chính là hướng đến phát triển lòng trắc ẩn:

  1. Không sát sinh vì có lòng trắc ẩn với các loài động vật
  2. Không trộm cắp vì không muốn thấy người khác vì bị mất đi tài sản mà khổ đau
  3. Không tà dâm vì không muốn làm cho vợ / chồng của mình khổ đau
  4. Không nói dối vì không muốn tổn hại đến lợi ích của người khác
  5. Không uống rượu bia không những tránh loạn tâm trí gây hại cho người khác mà còn là cách thể hiện lòng trắc ẩn đối với chính sức khỏe cơ thể của mình.

Đối với những người giàu lòng trắc ẩn thì không cần biết giới luật gì cả vì nó đã trở thành bản chất của họ. Tuy nhiên, đa phần con người thiếu lòng trắc ẩn nên phải đặt ra giới luật để họ làm theo trước, sau đó phát triển lòng trắc ẩn lên dần qua quá trình giữ giới. Giữ giới mà không biết mục đích của việc giữ giới cũng giống như việc ăn chay, bố thí để được phước đức nhưng chẳng có phước đức nào cả.

Lòng trắc ẩn chính là ngọn đèn soi sáng

den-soi-sang

Lòng trắc ẩn chính là ngọn đèn soi sáng vì nó giúp bạn tránh rơi vào các con đường xấu ác. Người giàu lòng trắc ẩn sẽ phải đấu tranh nội tâm rất lớn khi làm việc tổn hại người khác. Phật Thích Ca vì không muốn chiến tranh sát hại các dân tộc khác mới rời bỏ hoàng cung. Nhờ đó, phật mới thoát khỏi thảm họa diệt tộc. Nếu phật là người háu chiến thì hoặc là sống cả đời mang quân đi gây chiến khắp nơi hoặc là chịu chung số phận với tộc của mình. Như vậy, trong trường hợp này, lòng trắc ẩn chính là ngọn đèn soi sáng cho Phật đi đúng con đường đến giác ngộ.

Người có lòng trắc ẩn dù tức giận đến tột cùng thì họ cũng không làm những chuyện hủy hoại người khác. Vì không muốn thấy người khác và người thân của họ khổ đau nên dù họ cố tình gây sự với tôi như thế nào thì tôi cũng không trả thù họ bằng những thủ đoạn tàn ác. Nó không chỉ mang đến lợi ích cho người khác mà còn bảo vệ bản thân tôi khỏi sự trừng phạt của pháp luật con người và luật vũ trụ.

Người có lòng trắc ẩn khi thấy người khác khổ đau thì họ sẽ thấy khó chịu trong lòng và muốn giúp đỡ. Trước lúc có đủ trí tuệ nhìn thấu nghiệp quả, ai họ cũng muốn giúp, đôi khi giúp người không đúng cách dẫn đến khổ đau cho người khác và cho chính bản thân. Tuy nhiên, nhờ có những khổ đau đó mà trí tuệ phát sinh giúp họ hiểu ra những quy luật vận hành của cuộc đời. Lòng trắc ẩn giúp con người học được nhiều bài học hơn, không những chỉ từ khổ đau của bản thân mà còn từ những người xung quanh. Nó giúp phát sinh trí tuệ và tiến nhanh trên con đường phát triển tâm linh.

Lòng trắc ẩn giúp bào mòn bớt cái bản ngã ích kỷ, giúp con người chung sống hòa thuận với nhau, biết nhường nhịn, sẻ chia, biết nghĩ cho người khác và hy sinh bớt lợi ích cá nhân vì người khác. Vì không muốn thấy người thân nằm buồn co ro sau mỗi trận cãi vã nên tôi mới không tranh cãi hơn thua với họ tới cùng dù biết rằng mình đúng. Nó giúp cho các mối quan hệ bền chặt, cuộc sống gia đình êm ấm, hòa thuận.

Ngoài ra, lòng trắc ẩn còn thể hiện ở sự tự trắc ẩn đối với chính bản thân mình. Yêu ai mà khiến ta khổ thì ta nên cho họ ra khỏi tâm trí của mình. Lòng trắc ẩn đối với chính bản thân khiến tôi có lựa chọn buông bỏ đối tượng luyến ái mới giúp tôi thức tỉnh tâm linh. Lòng trắc ẩn khiến tôi nhất quyết không thỏa hiệp lựa chọn công việc gây hại cho người khác chỉ vì lợi ích của bản thân. Nó cũng giúp tôi dễ dàng hóa giải hận thù, chữa lành đứa trẻ bên trong và từ bỏ những chấp niệm trong lòng trong giai đoạn một năm trước thức tỉnh.

Lòng trắc ẩn phát triển tự nhiên bởi những điều bình dị trong cuộc sống hàng ngày chứ không cần tìm kiếm ở đâu xa xôi. Ví dụ như không ca hát karaoke inh ỏi làm phiền hàng xóm là đã thể hiện một người biết nghĩ cho người khác rồi. Thích nuôi chó nuôi mèo hay nuôi bất kỳ cái gì là việc của mỗi người nhưng hãy tự ý thức giữ gìn vệ sinh và an toàn cho xóm làng. Chạy xe ngoài đường biết nhường nhịn nhau một chút, nếu không cần thiết thì không bóp kèn inh ỏi. Đi đâu nếu không có thùng rác thì mang rác về nhà vứt chứ nhất quyết không xả rác bừa bãi. Việc nghĩ cho người khác như vậy sẽ giúp bạn tránh những mâu thuẫn không đáng có, đôi khi mất cả tính mạng vì những chuyện nhỏ nhặt.

Lòng trắc ẩn còn thể hiện qua những đức tính như: biết ơn, trung thực, chính trực, không lương lẹo, giản dị, không xa hoa lãng phí, giảm tích trữ tài sản, bảo vệ môi trường… Thà từ chức, bỏ nghề, thà nghèo chứ dù cho bao nhiêu tiền cũng không làm chuyện lợi mình hại người. Sản xuất không xả chất thải độc hại ra môi trường. Nếu hoạt động trong ngành giết mổ thì cho các con vật một cái chết nhẹ nhàng nhất. Nếu ăn chay được thì chuyển sang ăn chay để giảm số động vật bị giết mổ mỗi ngày.

Đừng vì tiền tài mà đánh mất ngọn đèn soi sáng của chính mình. Hãy rèn luyện lòng trắc ẩn từ những suy nghĩ và hành động đúng đắn trong cuộc sống hàng ngày, dần chúng sẽ phát triển và trở thành bản chất của bạn. Gieo suy nghĩ gặt hành động, gieo hành động gặt thói quen.

Xin chào, tôi là Siêu. Bài viết này dựa trên quan điểm của cá nhân tôi và luôn có sự thay đổi, cập nhật theo thời gian. Mong bạn tham khảo có chọn lọc và kiểm chứng lại.

You may like

Trả lời Huệ Nguyễn Hủy

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *

3 comments

  1. Cảm ơn tác giả rất nhiều.

  2. Hầu hết con người khi thể hiện lòng từ bi thì : “Suy cho cùng tôi cũng vì cảm xúc của chính tôi”. Còn từ bi của các vị bồ tát là muốn giúp nhưng tùy duyên, ko bi lụy, ko giúp được thì vẫn ko lấn cấn bám chấp, hoàn toàn làm chủ cái cảm xúc của mình. Huynh thấy đệ hiểu thế nào ?

    • Khi nhìn thấu nghiệp quả rồi thì không còn khổ đau, bất bình cho cả thiên hạ nữa mà tin tưởng tuyệt đối vào trí tuệ của Thượng Đế.